W jednym z poprzednich artykułów pokazaliśmy, jak zaprojektować okładkę pod oprawę miękką. Czas na drugą część – czyli oprawę twardą.

Zanim zaczniemy – słowniczek oprawy twardej:

  • Zewnętrzna część okładki, na której drukujemy, to oklejka. Zwykle jest to np. kreda matowa 135 g, zadrukowana 4+0 i zafoliowana folią
  • Oklejkę przykleja się na kartonie, który usztywnia całość (trzy części kartonu – osobno front, tył i grzbiet).
  • Od wewnętrznej strony okładki dokleja się wyklejkę – może być to niezadrukowany papier, np. offset 160 g. Wyklejkę można też zadrukować. Jej celem jest połączenie bloku książki z okładką oraz zamaskowanie zakładek oklejki.

Sam proces powstawania okładki twardej (bez wyklejania wyklejki) możesz zobaczyć na poniższym filmie:

Różnice między okładką twardą a miękką

Podstawowa różnica między tymi rodzajami opraw, która interesuje detepowca, to większy rozmiar oraz specyficzne dla oprawy twardej wymagania.

Typowa okładka w oprawie twardej jest większa o parę milimetrów od bloku książki. O ile większa – zależy od introligatorni, która będzie wykonywać oprawę. Dlatego gdy zaczyna zbliżać się termin oddania książki do druku poproś drukarnię o przesłanie rozrysu okładki. Będzie wyglądał mniej więcej tak, jak na poniższej ilustracji:

Rozrys okładki do oprawy twardej

Sam rozrys może mieć różną formę – od wizualizacji, poprzez plik Excela czy Worda, aż po skan ręcznego szkicu – ważne są wymiary. (Zaznaczona linią przerywaną granica formatu bloku książki nie jest istotna i nie ma żadnego wpływu na przygotowanie projektu samej okładki – zaznaczyliśmy ją w celach poglądowych.)



Z powyższego przykładu czytamy, że:

  • format strony przedniej i tylnej to 177 x 251 mm (165 mm + 12 mm wpalenia = 177 mm)
  • grzbiet ma 25 mm
  • spad „na zawinięcie” ma 18 mm

Jeśli przeanalizujemy projektowanie okładki pod oprawę twardą i miękką pod kątem podstawowych różnic, to zauważymy, że są dwie:

  • spad musi być zdecydowanie większy, by starczyło zadrukowanego obszaru na zawinięcie oklejki na tekturze

Spad w oprawie twardej

Na powyższym zdjęciu widać, jak „na zakładkę” składany jest papier z oklejki przed naklejeniem wyklejki. Zaznaczono miejsce świadczące o niedokładności oprawy – arkusz oklejki został źle przycięty, przez co widać kawałek niezadrukowanego papieru.

  • pojawia się nowy element – wpalenie, czyli obszar przedniej i tylnej okładki, który co prawda jest widoczny, ale jest wyraźnie bardziej zagłębiony niż pozostała część okładki. Należy o nim pamiętać, by nie umieszczać w nim istotnych elementów projektu, jak napisy, kody, logotypy itp.

Oprawa twarda - wpalenie

Jak zaprojektować okładkę twardą w InDesignie?

W przywoływanym już artykule o oprawie miękkiej przedstawiliśmy sposób przygotowania pliku InDesigna do projektowania okładki.


Polecam Ci książkę Adobe InDesign CC/CC PL. Projektowanie multimediów i publikacji do druku


Wykorzystana tam metoda – linie pomocnicze – jest poprawna, jednak jest jeszcze inna, wygodniejsza. Polega na użyciu funkcji rekonfiguracji stron dokumentu – instrukcje, jak to zrobić, znajdziesz na poniższym filmie (przewiń do 3:33):

Ogromna zaleta tej metody to możliwość szybkiej zmiany wymiarów – jeśli np. książka „urośnie” i trzeba poszerzyć grzbiet, robimy to dwoma kliknięciami.

Powodzenia!