Egzamin w technikum

Zwrócił się do mnie młody człowiek, którego niebawem czeka w technikum egzamin teoretyczny z poligrafii. Razem z kolegami mają problem: nawet mając pytania (zestaw pytań testowych), nie są w stanie stwierdzić, które odpowiedzi są poprawne! Okazuje się, że egzaminatorzy używają testów z poprzednich lat, nie podają źródeł, na których podstawie są one opracowywane – a młodzież cierpi (gigantyczny odsetek oblanych testów).

Spróbujmy rozłożyć pytania na czynniki pierwsze:

1. Do wydrukowania napisów na płytach kompaktowych najlepszą techniką będzie:
a) druk offsetowy
b) druk solwentowy
c) druk atramentowy
d) sitodruk

Na to pytanie nie ma właściwej odpowiedzi. O tym, która technologia jest najlepsza, można powiedzieć mając więcej informacji: o drukowanym nakładzie, kolorystyce i specyfice projektu.
Jeśli mamy nadrukować jednokolorowy napis (i wyłącznie napis) – oczywiście sitodruk. Jeśli jednak napis do nadruku jest wielobarwny lub z gradientami – zostaje atrament lub offset. Jeśli na płycie oprócz napisu są inne elementy, które należałoby wydrukować np. atramentowo, to absurdem byłoby stosowania sitodruku tylko do napisu.



Wychodząc naprzeciw potrzebie egzaminowanych wybrałbym sitodruk, podejrzewając, że autor pytania nie wyobraża sobie napisu innego niż jednokolorowy :).

Dygresja: na tym przykładzie pięknie widać, jak ważne jest dokładne czytanie pytań. Początkowo nie zauważyłem, że pytanie dotyczyło druku NAPISU i przyjąłem, że chodzi o „nadruk na płycie CD”, chciałem więc obalić teorię sitodruku udowadniając jej nieprzydatność do drukowania np. zdjęć. Tymczasem pytanie jest jednoznaczne: chodzi o druk NAPISU.

Czytajcie dokładnie pytania, nie tylko z poligrafii :-).

 

Pierwsze pytanie było proste w porównaniu do drugiego:

2. Druk wielkoformatowy może być wykonywany z zastosowaniem techniki:
a) druku cyfrowego, offsetowego, sitodruku
b) druku cyfrowego, solwentowego, offsetowego
c) sitodruku, druku UV
d) druku solwentowego, offsetowego

Tu również nie ma dobrej odpowiedzi.

Po pierwsze, w odpowiedziach pomieszano techniki drukutechnologiami druku. Technika druku to pojęcie szersze niż technologia, odpowiedź B jest więc niepoprawnie sformułowana. Różnicę między techniką a technologią druku wyjaśnia poniższy cytat:

Techniki drukowania to schematy współpracy: podłoża, formy (jeśli jest) oraz farby, dzięki której uzyskujemy odbitkę.

Rozróżniamy techniki:

  • wypukłe (np. typografia, fleksografia),
  • płaskie (np. litografia, offset),
  • wklęsłe  (np. miedzioryt, rotograwiura),
  • inne (np. sitodruk, tampondruk,  hot print),
  • cyfrowe (np. druk szerokoformatowy).

Uwaga, kserokopiowanie nie jest drukowaniem lecz powielaniem tego, co już uprzednio zostało wydrukowane.

Technologa drukowania to konkretny przepis na otrzymanie produktu (analogia do przepisu kucharskiego na potrawę). Obejmuje: kolejność czynności, dobór techniki drukowania, maszyn, procedur, materiałów.

Na przykład w ramach techniki offsetowej są: technologia cold set, technologia hot set, technologia drukowania na blasze, technologia suchego offsetu, technologia drukowania na papierze zwojowym i wiele innych.

Źródło:  Nowak-Wawszczak Krystyna: Przygotowanie publikacji do druku – redakcja techniczna, rozdz. I. Podstawy poligrafii, Publishing School. Kraków 2015, ISBN 978-83-64564-40-6.

 

Po drugie, czym jest druk wielkoformatowy? Konsultacja z zaprzyjaźnioną poligrafką (dziękuję za pomoc) przyniosła odpowiedź: to druk, zwykle z roli, na formacie szerszym niż B1. Nie uznajemy więc za wielkoformatowe druku offsetowego ani sitodruku.

Przeanalizujmy dostępne odpowiedzi – na zielono zaznaczam to, co na pewno jest wielkim formatem:

a) druku cyfrowego, offsetowego, sitodruku – offset odpada (max format B1, choć bywają maszyny B0, ale nigdy nie były zaliczane do wielkiego formatu), powodzenia też w robieniu gigantycznych sit (choć Wikipedia twierdzi, że sitodrukiem można drukować w wielkim formacie). Druk cyfrowy jako technologia zawiera w sobie np. technikę laserową, która zdecydowanie wielkim formatem nie jest, ale uznajmy, że autor miał na myśli technologie ploterowe.

b) druku cyfrowego, solwentowego, offsetowego – offset odpada, cyfra niech będzie, solwent zostaje (z zastrzeżeniem, że solwent to też cyfra)

c) sitodruku, druku UV – sitodruk odpada, druk UV zostaje

d) druku solwentowego, offsetowego – offset odpada, solwent zostaje

Autor maila sugeruje, że poprawna jest odpowiedź A, czyli zaliczamy offset i sito do druku wielkoformatowego i mamy nadzieję, że przez druk cyfrowy autor pytania miał na myśli druk na ploterze, a nie druk laserowy. Skoro tak, to poprawne będą też odpowiedzi C i D, bo trudno o lepsze przykład wielkiego formatu niż druk UV i solwent.

Z kolei:
– jeśli uznamy, że offset to wielki format, to poprawne są odpowiedzi B i D
– jeśli uznamy, że offset oraz sitodruk to wielki format – poprawne są wszystkie odpowiedzi
– jeśli uznamy, że offset nie jest wielkim formatem, ale jest nim sitodruk, zostaje tylko odpowiedź C.

Zakładając, że test jest jednokrotnego wyboru, wybrałbym odpowiedź C – we wszystkich pozostałych jest offset, który najmniej pasuje do wielkiego formatu, a w przypadku sitodruku musiałbym uwierzyć Wikipedii.

Podsumowując: dziewczyny i chłopaki, przyjmijcie wyrazy współczucia i walczcie o to, by podano Wam źródła, na podstawie których autor układał pytania. Bez definicji druku wielkoformatowego nie sposób wybrać dobrej odpowiedzi.

Przemieszanie technik i technologii dowodzi, że autor pytań błądzi, i to jemu należy się ocena niedostateczna – z wykrzyknikiem.

Powodzenia!

Czy moje rozumowanie jest poprawne? Zachęcam do komentowania!